|
Yakup Kadri, XVII. Yüzyilin sonlarindan baslayarak Saruhan Vilayeti denilen aydin ve Manisa bölgelerinde hüküm sürmüs Karaosmanoglu sülalesindendir. Misir'da Ibrahim Pasa konagina yerlesen ve orada Ikbal Hanimla evlenen Kadri beyin ogludur. 27 Mart 1889'da Kahire'de dogdu. Ibrahim Pasa'nin ölümü üzerine alti yasindayken ailesiyle birlikte Manisa'ya geldi. Ilkögrenimine Fevziye Mekteb-i Iptidaisi'nde basladi. Iki yil sonra da Izmir Idadisi'ne gönderildi (1903). Ama ögrenimini tamamlayamadi. Babasi daha o ögrenime baslamadan ölmüs, aile yoksul kalinca Misir'a dönmüstü. Yakup Kadri Iskenderiye'deki Fréres'ler Fransiz okuluna girdi ve burada da bir yil okudu. Idadi özlemi onu Izmir'e getirdiyse de, tatilini geçirmek için geldigi Misir'da (1906), Jön Türkler'le tanisip, Izmir'e dönmekten vaz geçti, sinavla yeniden Fréres'ler okuluna girdi ve iki yil daha okuyup, bakaloryasini tamamlayarak orta ögrenimini bitirdi. 1908'de ailesiyle yurda dönerek, Istanbul'a yerlesti ve Mekteb-i Hukuk'a girdi, ama üçüncü siniftan ayrildi. Bu arada Fecr-i Ati topluluguna katilarak, Servet-i Fünun'da küçük hikâyeler yayimladi, mensur siirler yazdi. 1912 yilinda tüberküloza yakalanan Yakup Kadri, 1916'da tedavi için Isviçre'ye gitti ve üçbuçuk yil orada kaldi. Mondros antlasmasindan sonra Ikdam gazetesinde yazmaya basladi, Dergah mecmuasinin nesriyatina istirak ederek (1919) gazetecilik ve yazarlikta karar kilan Yakup Kadri, 1921'de Ankara'nin çagrisi üzerine Anadolu'ya geçti, görevli olarak Ege bölgesini dolasti. Önce Mardin (1923-31), sonra Manisa Milletvekili yapildi (1931-34), Cumhuriyet ve Hakimiyet-i Milliye gazeteleriyle, Türk Yurdu dergisinde makaleler yazdi (1923-1925), tedavi için ikinci kez Isviçre'ye gitti (1926) ve 1932'de Vedat Nedim Tör, Burhan Asaf Belge, Ismail Hüsrev Tökin ve Sevket Süreyya Aydemir'le birlikte "Kadro" dergisini çikardi. Yakup Kadri, düsünceleri zararli bulunan "Kadro"nun imtiyaz sahibi olarak Tiran elçiligine atandi (1934) ve dolayisiyla dergisi de kapandi. Bunu Prag (1935), Lahey (1939), Bern (1942), Tahran (1949), Bern (1951) elçilikleri izledi. 1955'te emekli olarak yurda dönen Yakup Kadri, çesitli dergi ve gazetelerde yazmayi sürdürdü, 1957'de Ulus'un basyazarligini üstlendi, 27 Mayis'taki askeri darbeden sonra Kurucu Meclis Üyeligine seçildi, 1961'de Manisa milletvekili oldu. 1962'de CHP'den istifa etti, 1965'ten sonra da aktif politikadan çekildi ve 13 Aralik 1974'te Ankara'da öldü. Öykü Kitaplari |